بررسی اثر تاریخ و عمق کاشت بر شدت بیماری پژمردگی فوزاریومی ارقام نخود در استان لرستان

به منظور بررسی اثرات تاریخ و عمق کاشت بر میزان بیماری و در نهایت عملکرد در ارقام پاییزه نخود پژوهشی در استان لرستان، شهرستان کوهدشت در سال زراعی 1393-1392 به اجرا درآمد. این پژوهش در قالب طرح فاکتوریل و بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه سطح تاریخ کاشت به عنوان فاکتورهای اصلی ( نیمه آبانماه، نیمه آذر ماه و نیمه اسفند ماه)، 3 عمق کاشت مختلف به عنوان فاکتورهای فرعی ( 5، 9 و13 سانتی متری سطح خاک) و 3 رقم نخود به عنوان فاکتورهای فرعی- فرعی (ارقام عادل، هاشم و آرمان) بود. فاصله ردیف‏ها 30 سانتی‏متر و فاصله بذور 10 سانتی‏متر از یکدیگر در نظر گرفته شد. میزان بیماری بر اساس درصد و شدت علایم به فاصله 10-7 روز ثبت گردید. نتایج تجزیه واریانس داده‏ها نشان داد که اثر ارقام، اثر تاریخ کاشت در مورد کلیه شاخص‏های مذکور معنی‏دار بوده است. همچنین اثر عمق کاشت و اثرات متقابل تاریخ کاشت در ارقام در مورد شاخص عملکرد معنی‏دار بودند. تاریخ کاشت اول بیشترین عملکرد و کمترین میزان آلودگی و تاریخ کاشت سوم کمترین عملکرد و بیشترین میزان آلودگی را نشان داد. تغییر تاریخ کاشت از نیمه اسفند ماه به نیمه آذرماه میزان محصول نخود را حدود دو برابر افزایش داد و میزان آلودگی را حدود 41 درصد کاهش داد. عمق‏های مختلف کاشت در مجموع تفاوتی را از نظر عملکرد، میزان آلودگی و وزن صد دانه از نظر آماری نشان ندادند. اما مقایسه میانگین‏های اثرات متقابل عمق‏های کاشت در ارقام نشان داد بیشترین میزان عملکرد در عمق کاشت سوم در رقم عادل حاصل شده است.